Hồi ký Bác Hồ thăm Thanh Oai

Bác Hồ trong những chuyến thăm Thanh Oai - Nguồn: Nguoithanhoai.vn

Lần thứ nhất: Ngay tối ngày 19/12/1946, sau phiên họp Thường vụ trung ương đảng thông qua lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến tại làng Vạn Phúc (Hà Đông), Bác Hồ đã về ở và làm việc tại nhà ông Nguyễn Huy Chúc, thôn Xuyên Dương. Trong 25 ngày ở và làm việc tại đây, Bác Hồ đã có nhiều hoạt động quan trọng, đã viết trên 60 văn kiện về đối nội và đối ngoại để chỉ đạo toàn diện cuộc kháng chiến vừa nổ ra trên cả nước. Nhiều cuộc họp của Bác với các đồng chí Trường Chinh, Nguyễn Lương Bằng, Võ Nguyên Giáp đã diễn ra ở đây.

Ngày 21/12/1946, Bác Hồ viết lời kêu gọi nhân dân Việt Nam, nhân dân Pháp, nhân dân các nước đồng minh, tố cáo cuộc tấn công xâm lược Việt Nam của bọn thực dân Pháp, kêu gọi nhân dân Pháp và nhân dân các nước đồng minh ủng hộ cuộc đấu tranh chính nghĩa của Nhân dân Việt Nam, đồng thời khẳng định tình thần quyết chiến, quyết thắng của nhân dân ta.

Ngày 24/12/1946 trong bức thư gửi đồng bào công giáo Việt Nam nhân dân ngày lễ Noel, Bác đã nêu những tấm gương đức hạnh của Chúa Giesu, vạch mặt bọn xâm lược Pháp và kêu gọi đồng bao lương giáo đoàn kết đấu tranh để đưa kháng chiến đến thắng lợi.

Ngày 25/12/1946, Bác viết lời kêu gọi đồng bào cả nước nhân ngày đầu năm mới 1947.

Ngày 28/12/1946, Bác viết thư cho bộ trưởng tài chính Lê Văn Hiến căn dặn ohair đối xử tử tế nhân đạo với tù binh Pháp, phải đảm bảo cho họ khẩu phần ăn uống và chăm non họ.

Ngày 02/01/1947, Bác viết thư khen ngợi tinh thần quyết chiến của các chiến sỹ bị thương, khen ngợi sự tân tâm của các y sĩ, khán hộ, cứu thương.

Bác làm việc tại ngôi nhà ông Chúc - nguồn: Nguoiththanhoai.vn

Ngày 07/01/1947, Bác viết thư gửi Chính phủ, Quốc hội và nhân dân Pháp trịnh trọng tuyên bố lập trường 7 điểm về việc chấm dứt chiến tranh, khôi phục mối quan hệ Việt  - Pháp.

Ngày 10/01/1947, Bác viết lời kêu gọi gửi đồng bào, chiến sĩ cả nước kiều bào ta ở nước ngoài và Hoa kiều ở Việt Nam nhân dịp Tết nguyên đán Đinh Hợi. Bác viết thư gửi các vị lãnh tụ và nhân dân các nước Trung Hoa, Ấn Độ, Miến Điện và các nước Á đông giải thích lập trường hòa bình và kêu gọi sự giúp đỡ cuộc kháng chiến ở Việt Nam.

Những ngày Bác Hồ ở và làm việc ở xã Xuân Dương đã được nhân dân địa phương bảo vệ chu đáo cho “ Đội tuyên truyền xung phong “ đóng ở làng mình. Để giữ bí mật, khi cần đi ra ngoài nhà, Bác thường đi vào ban đêm và đều cải trang cẩn thận. Có một lần Bác đến thăm huyện ủy Thanh Oai, thời gian này máy bay địch hoạt động nhiều, thường bắn phá ở đường 22. Khi có máy bay gần, Bác thường theo cửa sau, men theo bờ ao ra hầm trú ẩn ở gọc vườn.

Chập tối ngày 13/01/1947, Bác cho mời anh chị Chúc vào gặp, Bác hỏi thăm sức khỏe chị Chúc sau khi sinh cháu gái đầu lòng, dặn uống đều chai rượu Cankina Bác cho để nhanh chóng lại sức. Thể thao nguyện vọng của anh chị Chúc, Bác đã đặt tến cho cháu là Kim Minh. Bác tặng quà và cảm ơn gia đình rồi qua phà Ba Thá sang Chương Mỹ đi đến ở và làm việc tại thôn Phú Đa, xã Cần Kiệm, huyện Thanh Thất.

Lần thứ hai, ngày 31/10/1959, Thanh Oai được đón Bác Hồ nhân dịp Bác về thăm hội nghị quản lý hợp tác xã nông nghiệp đoàn toàn miền Bắc họp tại xã Phương Trung. Trên đường về, Bác đã xuống thăm nhân dân xã Bình Minh đang gặt lúa ở cánh đồng Thượng. Bác xem kỹ khoảng cách giữa các khóm lúa và đếm số bông trong khóm lúa, số hạt ở một bôn lúa và khen bà con thâm canh tốt. Bác thăm hỏi bà con xã viên về đời sống, về công việc làm ăn và căn dặn mọi người phải sản xuất tốt, cố gắng thu hoạch lúa cho nhanh gọn, tránh để rơi vãi lãng phí.

Bác Hồ thăm bà con nhân dân - Nguồn: Nguoithanhoai.vn

Lần thứ 3, ngày 02/12/1959, Bác về thăm đồng bào giáo xứ Thạch Bích, xã Bích Hòa. Sau khi chia kẹo cho các cháu, Bác bước lên thềm cao của vòm nhà thờ thánh An tôn nói chuyện với nhân dân. Chủ nhiệm hợp tác xã số 1 Nguyễn Văn Huấn đã báo cáo tóm tắt tình hình sản xuất của địa phương.

Sau khi nghe báo cáo, Bác căn dặn hợp tác xã phải gương mẫu hơn nữa trong sản xuất như chống đạn, làm phân bón, cải tiến kỹ thuật. Phải tăng cường đoàn kết giữa cán bộ với xã viên, giữa hợp tác xã với tổ đổi công và những người làm ăn riêng lẻ. Đặc biệt là phải đoàn kết giữa lương và giáo. Đồng bào công giáo phải kính chúa yêu nước.

Những lời dạy về đoàn kết của Bác làm cho bà con giáo dân vô cùng cảm động, xua tan những mặc cảm. Ai cũng thấy Bác Hồ gần gũi mình. Sau đó Bác đi thăm một cơ sở sản xuất của hợp tác xã, một gia đình giáo dân hoàn cảnh khó khăn và căn dặn địa phương phải chú ý giúp đỡ. Năm 2007, xã Bích Hòa đã xây dựng nhà lưu niệm, nhà bia để nhân dân địa phương luôn được thành kính tưởng nhớ đến Bác.

Bác thăm và nói chuyện với nhân dân, giáo xứ xã Bích Hòa xưa và nay 2015 - Nguồn: Nguoithanhoai.vn

Lần thứ tư, Ngày 07/10/1961, nhân dịp Bác về thăm và nói chuyện về Nghị quyết hội nghị lần thứ 5 của Trung Ương đảng với cán bộ, đảng viên và nhân dân xã Đại Nghĩa, huyện Mỹ Đức trên đường về, Bác đã dừng lại nghỉ hưu bên gốc đa thôn Ngọc Đình, xã Hồng Dương ở ven đường 22. Bác đã nói chuyện với một số học sinh và thầy giáo có vinh dự được gặp Bác.

Lần thứ năm, ngày mồng 2 tết Đinh Mùi (10/02/1967), Bác Hồ đã về thăm và chúc tết nhân dân thôn Tảo Dương, xã Hồng Dương. Cùng đi với Bác có các đồng chí Trần Quốc Hoàn (Ủy viên bộ chính trị), đồng chí Tố Hữu (Bí thư trung ương đảng). Bác đã nói chuyện với cán bộ tỉnh, huyện và các xã: “ Mỗi cán bộ từ trên xuống dưới đều phải hiểu rằng mình vào Đảng để làm “đầy tớ” cho nhân dân chú không phải làm “quan” nhân dân. Cán bộ, đảng viên, đoàn viên phải làm đầu tàu gương mẫu. Điều quan trọng nhất là từ tỉnh đến huyện, xã phải đoàn kết thật sự, làm sao tự mình nêu gương và giáo dục cho đảng viên, đoàn viên, cán bộ, giữ gìn và phát triển đạo đức cách mạng. Làm sao cho nhân dân biết hưởng quyền dân chủ, biết dùng quyền dân chủ của mình. Phải bài trừ tệ nam quan lieu, lãng phí, tham ô”.

Bác đi thăm một gia đình nông dân là ông Nguyễn Đình Cừ, thăm lớp mẫu giáo, thăm lớp mẫu giáo, thăm các cháu thiếu nhi thủ đô sơ tán về nhà ông Trần Ngọc Mang. Sau đó, Bác nói chuyện với nhân dân thôn Tảo Dương, Bác khen ngợi hợp tác xã Tảo Dương gần đây đã có tiến bộ nhiều mặt. Bác cũng nêu lên những thiếu xót như cày còn chậm, chăn nuôi còn kém, trồng cây và chăm sóc cây trồng chưa tốt. Bác cặn dặn đảng viên, cán bộ, đoàn viên, dù là chủ nhiệm đều phải là đầy tớ của đồng bào và phải làm đầy tốt phải gương mẫu sản xuất và chiến đấu. Mặt khác, xã viên cũng phải biết mình là người chủ, phải chăm lo làm ăn cày cấy cho tốt, chăm lo công tác của hợp tác xã.

Cháu Nguyễn Đăng Hoàng, liên đội trưởng thiếu niên thôn Tảo Dương báo cáo thành tích dâng lên Bác. Bác rất vui trong không khí của ngày Tết, Bác đã bắt nhịp để tất cả mọi người cùng hát bài ca kết đoàn. Bác vẫy tay chào đồng bào ra về trong tiếng hát kết đoàn vẫn vang vọng cả một vùng.

Lời Bác dạy và ngôi nhà lưu niệm Bác Hồ tại xã Xuân Dương - Nguồn: Nguoithanhoai.vn

Ngoài những lần về ở, làm việc và thăm, Bác hồ còn quan tâm theo gõi tình hình Huyện Thanh Oai qua việc đọc tờ báo của tỉnh.

Nhân kỷ kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Bác Hồ (1990), nhân dân xã Xuân Dương và huyện Thanh Oai đã tôn tạo ngôi nhà của anh Nguyễn Huy Chúc thành “Nhà lưu niệm Bác Hồ” và năm 2008 vừa qua được đầu tư mở rộng, tôn tạo nâng cấp để nhân dân trong huyện được thờ phụng ghi nhớ công ơn của Bác Hồ. Nhân dân trong huyện Thanh Oai còn gửi những cây vạn tuế và cây cảnh đẹp nhất của quê hương ra trồng ở lăng Bác để tô đẹp khu di tích và bày tỏ tấm lòng kính trọng đối với Người, vị lãnh tụ thiên tài của Đảng và nhân dân ta.

Hà Linh - Thanh Oai